Uyaranlara Göre “Oyun ve Fiziki Etkinlikler”

İşitsel, görsel ve dokunsal uyaranların kullanılmasının önemli ve öncelikli olduğu oyun ve fiziki etkinlikler yine başka bir ders açılımı ya da referans noktası olarak düşünülmelidir.

ü  İşitsel Uyaranlar ile Oyun ve Fiziki Etkinlikler:

Yer değiştirme, dengeleme ve nesne kontrolü gerektiren hareketlerini işitsel uyaranlar ile gerçekleştirilmesinin sağlanmasıdır. İşitsel uyaran denilen algı bir sesin duyu organı olan kulak yolu ile alınıp işlenmesine yani algılanmasına dayalı olarak başlatılan eylemliliği ifade eder. İşitsel (akustik) uyaranlar herhangi bir sesi algılamanın geliştirilmesi yanında, bir hareketi söz konusu ses algılaması sonucunda en kısa sürede gerçekleştirmeyi (reaksiyonu)amaçlar.

Düdük sesi, davul sesi, el çırpma sesi, zil sesi gibi herhangi bir ses ve bu sesin algılanmasının sağlanması ve bu sese bağlı olarak istenilen hareketi en kısa sürede gerçekleştirmeyi amaçlatan oyun ve etkinlikler bu kapsamda düşünülmelidir. 

Örneğin “bir” sesi ile koşmak, iki sesi ile dönmek, üç sesi ile durmak gibi.

 ü  Görsel Uyaranlar ile Oyun ve Fiziki Etkinlikler:

Harekete geçmenin, hareketi geçmeyi gerektirecek bir uyarıyı göz ile (optik olarak) algılamaya dayalı uyaranları ifade eder.  Bir çok oyun ve hareketi içeren etkinlikleri ne zaman ve nasıl yapılacağın tamamen görme organına bağlı olarak gerçekleşmesidir. Burada duyu göz ile sağlanır. Algılama ve değerlendirme işleminin başlangıcı görme yetisidir.

Renk, ışık, nesnenin hareketi, kendi dışındaki bir kişinin hareketi yani harekete geçmenin herhangi bir görme uyaranına bağlı olduğu tüm oyun ve fiziki etkinlikler görsel uyaranların kullanılmasını ve geliştirilmesini içerir.

 Örneğin “bir” işareti ile koşmak, iki işareti ile dönmek, üç işareti ile durmak gibi.

 ü  Dokunsal Uyaranlar ile Oyun ve Fiziki Etkinlikler:

Uyaranın  (duyunun) ten yolu ile alınarak algılanması ve bu algılama sonucu gereken davranışı gerçekleştirmesidir. Kullanım alanı çocukların birbirine dokunarak hareket başlamayı veya durmayı veya hareketi değiştirmeyi içeren etkinlikleri kapsar. Buradaki esas nokta gereken hareketin gerçekleşmesi için dokunma hissinin alınıp, algılanması ve gereken hareketin gerçekleştirilmesinin sağlanmasıdır.

Bir nesnenin (top ile temas etkinlikleri, ip ile ilgili bazı etkinlikler, elde, kolda, bacakta hula hop çevirme gibi) vücuda temasına dayalı hareketleri içeren oyun ve etkinlikler dokunsal uyaranların kullanıldığı faaliyetlerdir.

Sıcaklık, soğukluk, su ile temas, eşli hareketler genel olarak dokunsal uyaranların etkin olarak kullanıldığı oyun ve fiziksel etkinliklerdir.

Özellikle görsel uyaranlar başta olmak üzere, işitsel uyaranları kısıtlayarak gerçekleştirilen etkinliklerde dokunsal uyaranlar daha etkin şekilde kullanılmaktadır. Örneğin “körebe” oyunu ya da “göz kapalı dokunarak hedef bulma” oyunları bu bağlamda düşünülebilir.

Bir kişinin, başka bir kişiye veya bir nesneye dokunarak ve/veya kişi ve nesnelerin söz konusu kişiye dokunulmasının sağlanarak planlanacak oyun ve etkinliklerin hepsinde dokunsal uyaranlar kullanılıyor demektir.

Yukarıdaki bir, iki, üç sayısı örneğinden hareket edilecek olursa, bir kez dokunuş ile koşmak, iki kez dokunuş ile dönmek, üç kez dokunuş ile durmak, dokunsal uyaranın kullanılmış olduğu bir etkinliktir.